Z jakimi trudnościami borykają się dzieci powracające z emigracji? Jak najlepiej je wspierać w adaptacji do nowej sytuacji? Co obecnie robi, a co powinna robić dla nich szkoła? – odpowiedzi na m.in. te pytania znalazły się w raporcie przygotowanym przez zespół specjalistów pod kierunkiem prof. Haliny Grzymała-Moszczyńskiej z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Celem projektu “(Nie)łatwe powroty do domu? Badanie funkcjonowania dzieci i młodzieży powracających z emigracji” było przyjrzenie się sytuacji dzieci, które po okresie migracji wracają ze swoimi rodzicami do Polski i zaczynają naukę w polskiej szkole. Projekt został przeprowadzony pod patronatem Fundacji Centrum im. prof. Bronisława Geremka oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego (przeczytaj wywiad z kierownikiem projektu, prof. Haliną Grzymała-Moszczyńską). Przez ponad pół roku sprawdzałyśmy, z jakimi trudnościami borykają się takie dzieci, jak najlepiej je wspierać w adaptacji do nowej sytuacji, a także co obecnie robi, a co powinna robić dla nich szkoła.
W ramach badań przeprowadziłyśmy blisko 100 rozmów z dziećmi, rodzicami, jak i osobami pracującymi w szkołach i poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Pytałyśmy o to, jak przebiegał proces powrotu z emigracji, jak uczniowie i uczennice adaptowały się do nowej sytuacji szkolnej, a także o to, co ułatwiało ten – często niełatwy – proces.
Najczęstsze problemy, których doświadczały powracające dzieci i młodzież, wiązały się z różnicami między systemem edukacji w Polsce i w kraju, z którego powróciła rodzina, niedostatecznym przygotowaniem personelu szkolnego do pracy z uczniami wielokulturowymi i wielojęzycznymi. Pod względem językowym powracający uczniowie borykali się często z niedostateczną znajomością języka polskiego (a zwłaszcza naukowego słownictwa niezbędnego do uczenia się poszczególnych przedmiotów).
Dostępny pod poniższym linkiem raport z projektu zawiera nie tylko charakterystykę obecnej sytuacji, lecz również zbiór rekomendacji, skierowanych do dzieci, rodziców, pracowników oświaty oraz osób i instytucji kształtujących polski system edukacyjny.
Joanna Durlik
