Kilka lat temu świat obiegła wiadomość, że osoby dwujęzyczne dłużej cieszą się sprawnością umysłową niż jednojęzyczni. Przesłanek do takiego wniosku dostarczyło badania przeprowadzone w 2007 roku przez zespół prof. Ellen Bialystok z Toronto, które zostało następnie dwukrotnie zreplikowane. Kolejne, trzecie z kolei badanie, tym razem na znacznie większą skalę, potwierdzające jej ustalenia przeprowadzono w zeszłym roku w Hajdarabadzie w Indiach.
Naukowcy z Uniwersytetu w Hajdarabadzie oraz tamtejszego Nizam’s Institute of Medical Sciences przebadali dokumentację medyczną 648 pacjentów ze zdiagnozowaną demencją, wśród których było 391 osób dwujęzycznych. Zespół badawczy, na którego czele stał prof. Suvarna Alladi, ustalił, w jakim wieku u każdego z uczestników badań pojawiły się pierwsze symptomy tej choroby. Jak się okazało, u osób znających co najmniej dwa języki objawy takie pojawiały się średnio 4,5 roku później niż u jednojęzycznych. Dla porównania należy dodać, że prof. Bialystok przeprowadziła swoje badanie na 184 pacjentach, wśród których 93 osoby były dwujęzyczne. W jej badaniu, średni wiek pojawienia się demencji był u tych ostatnich o 5,1 roku wyższy niż u pozostałych.
Co ciekawe, wśród osób przebadanych w Hajdarabadzie byli też dwujęzyczni analfabeci. Wyniki w tej grupie nie różniły się od wyników osiągniętych w grupach złożonych z osób dwujęzycznych umiejących pisać i czytać. Fakt ten jest o tyle istotny, że pozwala wykluczyć wpływ formalnego wykształcenia na wiek, w którym pojawia się demencja. Na wynik nie miała też wpływu liczba języków, jakimi władali badani pod warunkiem, że znali co najmniej dwa. Osoby znające trzy języki i więcej, nie wypadały lepiej niż dwujęzyczni.
Badanie przeprowadzone w Indiach pozwoli oddalić jeszcze jeden zarzut formułowany pod adresem zespołu badawczego kierowanego przez prof. Bialystok. Osoby biorące udział w kanadyjskim badaniu były w większości imigrantami (głównie z Europy Środkowej i Wschodniej), którzy nauczyli się angielskiego jako nastolatkowie bądź osoby niewiele starsze. Tymczasem uczestnicy badania prof. Suvarny Alladiego, byli w większości rodowitymi mieszkańcami Hajdarabadu, gdzie zamieszkują społeczności mówiące językami telugu i urdu. Wielu mieszkańcy stolicy indyjskiego Andhra Pradesh włada również angielskim, a także i innymi językami używanymi w Indiach.
Mechanizm, który pozwala osobom dwujęzycznym zachować sprawność umysłu dłużej niż jednojęzycznym nie został dotąd jednoznacznie wyjaśniony i wymaga dalszych badań. Naukowcy wstępnie tłumaczą ten fenomen tym, że osoby dwujęzyczne używając dwóch i więcej języków, są zmuszone przełączać się pomiędzy systemami leksykalnymi, gramatycznymi i fonetycznymi dostarczając swoim umysłom naturalnego treningu, który pozwala im dłużej utrzymać sprawność umysłową.
Artykuł opisujący badanie przeprowadzone przez zespół kierowany przez prof. Suvarnę Alladiego zostały opublikowane w „Neurology”, czasopiśmie naukowym wydawanym przez American Academy of Neurology.
Źródło: www.neurology.org, www.languageonthemove.com
